Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

inflammatio animi

  • 1 Begeisterung

    Begeisterung, inflammatio animi (Entflammung des Gemüts). – inflatus od. instinctus divinus. instinctus inflatusque od. afflatusque divinus. divina mentis incitatio et permotio. mentis incitatio et motus. inflammatio animi et quidam afflatus quasi furoris (Eingebung eines Gottes, letzteres im höhern Grade). – mens incitata. mens divinior. spiritus divinus. divinus impetus. aestus od. fervor ingenii. ardor animi. ardentis animi impetus. furor divinus oder (im Zshg.) bl. furor (der Zustand höherer Kraft des Gemüts od. Geistes; furor etc. (im höhern Grade). – studium ardens, ardentius (feuriger Eifer, für etwas, alcis rei). – admiratio, für jmd. od. etwas, alcis oder alcis rei (Bewunderung, hohes Interesse an etc.). – die B. der Numidier für Jugurtha, studia Numidarum in Iugurtham accensa. – in B. geraten, divino quodam spiritu inflari; divino instinctu concitari: von B. für etw. erfüllt sein, studio alcis rei incensum esse; admiratione alcis oder alcis rei imbutum esse: von B. für das Altertum erfüllt, antiquitatis admirator. – in B. die Zukunft vorhersehen, furentem futura prospicere: in B. dichten, cae lesti quodam mentis instinctu carmina fundere.

    deutsch-lateinisches > Begeisterung

  • 2 Энтузиазм:

    enthusiasmus; inflammatio animi;

    • с энтузиазмом - toto animo;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Энтузиазм:

  • 3 remitto

    rĕmitto, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st1]1 [-] envoyer en arrière; repousser, rejeter.    - aquas longe (cautes) remittit, Sen. Hippol. 583: (le rocher) repousse au loin les vagues.    - remittere calces, Nep. Eum. 5, 5: ruer. [st1]2 [-] envoyer au point de départ, renvoyer, congédier, laisser aller, remettre, rendre, restituer; abandonner, se défaire de, renoncer à.    - remittere obsides alicui, Caes.: rendre les otages à qqn.    - remittas quaerere, Hor.: renonce à t'informer.    - remittere ne, Suet.: renoncer à.    - si hoc ipsi remitti vellent, remitterent ipsi de maritimis custodiis, Caes. BC. 3, 17 (discours indir.): s’ils voulaient que ce blocus fût interrompu, eux-mêmes devraient renoncer à la surveillance de la mer.    - non remittam (filiam), definitumst, Plaut. Cist. 2: je ne la rendrai pas; c'est décidé.    - remittere pilam, Sen.: renvoyer la balle.    - remittere nuntium uxori, Cic.: [envoyer à sa femme une notification de divorce] = répudier sa femme.    - remittere repudium uxori, Plaut.: répudier sa femme.    - partem legionum in sua castra remisit, Caes. BC. 3, 97: il renvoya une partie des légions dans son propre camp.    - paucos electos in regnum remisit, Caes. BC. 2, 44: il en envoya quelques-uns, qu'il avait choisis, dans son royaume.    - remittere opinionem animo, Cic.: se défaire d'un préjugé. [st1]3 [-] renvoyer, refléter, répercuter.    - simulacra remittere, Lucr.: réfléchir les images.    - vocem late nemora alta remittunt, Virg. En. 12: les bois profonds répercutent au loin leurs voix. [st1]4 [-] envoyer à son tour, envoyer en retour, renvoyer, riposter.    - remittere epistulam ad aliquem, Plaut. Truc. 2, 4, 43: renvoyer une lettre à qqn, répondre à qqn.    - remittere litteras Caesari, Caes. BG. 5, 47: renvoyer une lettre à César, répondre à César. [st1]5 [-] envoyer hors de soi, rendre, produire, fournir.    - muriam remittere, Col. 12, 9: rendre de la saumure.    - humorem remittere, Virg.: exhaler des vapeurs.    - oleae librum non remittunt, Col.: les oliviers ne perdent pas leur écorce.    - lactis plurimum ficus remittit, Col.: c'est le figuier qui donne le plus de jus.    - atramenta remittunt labem, Hor.: l'encre laisse une tache. [st1]6 [-] adresser ailleurs, renvoyer à.    - remittere causam ad senatum, Tac.: renvoyer une affaire au sénat.    - remitti ad eosdem, Quint.: être renvoyé devant les mêmes juges. [st1]7 [-] relâcher, détendre, desserrer, fléchir, amollir, reposer, adoucir, calmer, diminuer, apaiser, suspendre.    - remittere animum, Liv. remittere se, Nep. remitti, Plin.-jn.: se reposer, se délasser, se distraire.    - inflammatio se remittit, Cels.: l'inflammation cède.    - si remittent quidpiam Philumenae dolores, Ter.: si les douleurs de Philumène s'apaisent un peu.    - remittere tempus nullum, Ter.: ne pas perdre un instant.    - remittas me onerare injuriis, Ter. And. 5, 1, 8: cesse de m'accabler d'injures. [st1]8 [-] faire remise de, faire grâce de, tenir quitte, dispenser; faire une concession, faire un sacrifice.    - remittere poenam alicui: remettre une peine à qqn, faire grâce à qqn d'un châtiment.    - alicui remittere de summa, Cic.: faire une remise à qqn sur le total.    - remittere multam alicui: faire remise à qqn d'une amende. [st1]9 [-] pardonner, accorder, céder, consentir, concéder, permettre.    - remittere ut: permettre de.    - non remittit sibi ut, Quint.: il ne se pardonne pas de.    - quod natura remittit, invida jura negant, Ov. M. 10: ce qu'autorise la nature, une législation jalouse le refuse.    - remisit Caesar adroganti moderatione, Tac. An. 1: Tibère le permit avec une arrogante modestie.    - ne nihil remissum dicatis, remitto ne... Liv. 9: pour que vous n'alliez pas dire que je ne vous passe rien, je vous dispense de...    - nec res dubitare remittit, Ov.: et la situation ne permet pas d'hésiter.
    * * *
    rĕmitto, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st1]1 [-] envoyer en arrière; repousser, rejeter.    - aquas longe (cautes) remittit, Sen. Hippol. 583: (le rocher) repousse au loin les vagues.    - remittere calces, Nep. Eum. 5, 5: ruer. [st1]2 [-] envoyer au point de départ, renvoyer, congédier, laisser aller, remettre, rendre, restituer; abandonner, se défaire de, renoncer à.    - remittere obsides alicui, Caes.: rendre les otages à qqn.    - remittas quaerere, Hor.: renonce à t'informer.    - remittere ne, Suet.: renoncer à.    - si hoc ipsi remitti vellent, remitterent ipsi de maritimis custodiis, Caes. BC. 3, 17 (discours indir.): s’ils voulaient que ce blocus fût interrompu, eux-mêmes devraient renoncer à la surveillance de la mer.    - non remittam (filiam), definitumst, Plaut. Cist. 2: je ne la rendrai pas; c'est décidé.    - remittere pilam, Sen.: renvoyer la balle.    - remittere nuntium uxori, Cic.: [envoyer à sa femme une notification de divorce] = répudier sa femme.    - remittere repudium uxori, Plaut.: répudier sa femme.    - partem legionum in sua castra remisit, Caes. BC. 3, 97: il renvoya une partie des légions dans son propre camp.    - paucos electos in regnum remisit, Caes. BC. 2, 44: il en envoya quelques-uns, qu'il avait choisis, dans son royaume.    - remittere opinionem animo, Cic.: se défaire d'un préjugé. [st1]3 [-] renvoyer, refléter, répercuter.    - simulacra remittere, Lucr.: réfléchir les images.    - vocem late nemora alta remittunt, Virg. En. 12: les bois profonds répercutent au loin leurs voix. [st1]4 [-] envoyer à son tour, envoyer en retour, renvoyer, riposter.    - remittere epistulam ad aliquem, Plaut. Truc. 2, 4, 43: renvoyer une lettre à qqn, répondre à qqn.    - remittere litteras Caesari, Caes. BG. 5, 47: renvoyer une lettre à César, répondre à César. [st1]5 [-] envoyer hors de soi, rendre, produire, fournir.    - muriam remittere, Col. 12, 9: rendre de la saumure.    - humorem remittere, Virg.: exhaler des vapeurs.    - oleae librum non remittunt, Col.: les oliviers ne perdent pas leur écorce.    - lactis plurimum ficus remittit, Col.: c'est le figuier qui donne le plus de jus.    - atramenta remittunt labem, Hor.: l'encre laisse une tache. [st1]6 [-] adresser ailleurs, renvoyer à.    - remittere causam ad senatum, Tac.: renvoyer une affaire au sénat.    - remitti ad eosdem, Quint.: être renvoyé devant les mêmes juges. [st1]7 [-] relâcher, détendre, desserrer, fléchir, amollir, reposer, adoucir, calmer, diminuer, apaiser, suspendre.    - remittere animum, Liv. remittere se, Nep. remitti, Plin.-jn.: se reposer, se délasser, se distraire.    - inflammatio se remittit, Cels.: l'inflammation cède.    - si remittent quidpiam Philumenae dolores, Ter.: si les douleurs de Philumène s'apaisent un peu.    - remittere tempus nullum, Ter.: ne pas perdre un instant.    - remittas me onerare injuriis, Ter. And. 5, 1, 8: cesse de m'accabler d'injures. [st1]8 [-] faire remise de, faire grâce de, tenir quitte, dispenser; faire une concession, faire un sacrifice.    - remittere poenam alicui: remettre une peine à qqn, faire grâce à qqn d'un châtiment.    - alicui remittere de summa, Cic.: faire une remise à qqn sur le total.    - remittere multam alicui: faire remise à qqn d'une amende. [st1]9 [-] pardonner, accorder, céder, consentir, concéder, permettre.    - remittere ut: permettre de.    - non remittit sibi ut, Quint.: il ne se pardonne pas de.    - quod natura remittit, invida jura negant, Ov. M. 10: ce qu'autorise la nature, une législation jalouse le refuse.    - remisit Caesar adroganti moderatione, Tac. An. 1: Tibère le permit avec une arrogante modestie.    - ne nihil remissum dicatis, remitto ne... Liv. 9: pour que vous n'alliez pas dire que je ne vous passe rien, je vous dispense de...    - nec res dubitare remittit, Ov.: et la situation ne permet pas d'hésiter.
    * * *
        Remitto, remittis, remisi, pen. prod. remissum, remittere. Plaut. Renvoyer.
    \
        Aquam acceptam ore remittunt. Plin. Rendent, Rejectent.
    \
        Remittere alicui. Cic. Pardonner à aucun.
    \
        Meam animaduersionem et supplicium quo vsurus eram in eum quem cepissem, remitto tibi et condono. Vatinius ad Ciceronem. Je luy pardonne pour l'amour de toy, Je luy remets.
    \
        Sed mora damnosa est, nec res dubitare remittit. Ouid. Ne permet point, Ne donne point le loisir de, etc.
    \
        Remittere alicui aliquid. Cic. Conceder.
    \
        Remittere. Baisser bas. Cui contrarium est Erigere. Plin.
    \
        Remittas iam me onerare iniuriis. Terent. Cesse.
    \
        Remittere aedes quas emeris. Plaut. Quicter le marché.
    \
        Remittere annum alicui. Plin. iunior. Faire grace d'une annee, Donner et rabbatre une annee.
    \
        Animum remittere. Cic. S'esbatre et recreer.
    \
        Nunquam remisit animum a colligendis in pace viribus. Liu. Jamais ne cessa.
    \
        Ardorem pugnae remittere. Liu. Devenir mol et lasche, N'estre plus si ardant au combat, Se refroidir.
    \
        Beneficium remittere. Caesar. Quicter le bien qu'on nous a faict, S'en desmettre.
    \
        Integram causam ad Senatum remittit. Tacitus. Il remet et renvoye, etc.
    \
        Contentionem remittere. Caesar. Laisser une querelle ou debat.
    \
        Culpam remittens. Valer. Flac. Pardonnant.
    \
        Curam animi remittere. Cicero. Ne se soulcier plus, Delaisser chagrin.
    \
        De supplicio remittere. Cic. Diminuer la peine.
    \
        De suo remittere. Cic. Relascher.
    \
        De custodia remittere. Columel. N'estre point si soigneux qu'on estoit.
    \
        De voluntate nihil remittere. Brutus Attico. Ne changer en rien son vouloir.
    \
        Debitum remittere. Cic. Quicter et donner la debte.
    \
        Ex virtute pristina remittere aliquid. Caesar. Defaillir de courage.
    \
        Ex pecunia remittere. Cic. Quicter.
    \
        Fraena remittere equo. Ouid. Lascher la bride.
    \
        Fraenos remittere dolori, per translationem. Plin. iunior. Luy lascher la bride, S'abandonner à toute tristesse.
    \
        Frontem remittere. Plin. iunior. Relascher de sa severité et austerité ou gravité.
    \
        Furor ille se remisit. Ouid. S'est appaisé, et a cessé.
    \
        Nequam ego horam de meis legitimis horis remittam. Cic. Que je ne me departe du delay et temps que la loy donne, Que je ne quicte, etc.
    \
        Remittere adolescentiae alicuius. Plinius iunior. Pardonner à sa jeunesse.
    \
        Imbres remiserunt. Liu. Ont cessé.
    \
        Inimicitias suas remittere Reipub. Liu. Pardonner à son ennemi pour l'amour de la Republique.
    \
        Intercessionem remittere. Liu. Se departir de son opposition.
    \
        Iracundiam remittere. Cic. S'appaiser.
    \
        Ius alicui remittere. Martial. Quicter son droict.
    \
        Labores remittere. Martial. Cesser de labourer et travailler.
    \
        Legem remittere. Curtius. Dispenser de la loy, Ne point user de la rigueur de la loy, Faire grace à aucun qu'il ne soit puni à la rigueur de la loy.
    \
        Librum remittere dicitur arbor. Columel. Laisser l'escorce.
    \
        Memoriam remittere. Caesar. Estre nonchalant de mettre en memoire.
    \
        Multam remittere. Cic. Remettre et donner l'amende.
    \
        Neruos remittere et Intendere, contraria. Plinius. Destendre, Relascher.
    \
        Vim principis complecti, nomen remittere. Tacit. Laisser, ou quicter le nom.
    \
        Numeros in cantu remittere. Cic. Lascher un peu.
    \
        Nuntium remittere. Plaut. Envoyer message et nouvelle.
    \
        Nuntium remittere vxori. Cic. La repudier.
    \
        Officium alicui remittere. Plin. iunior. Le tenir quicte d'aucun debvoir.
    \
        Nec Scipio vllo tempore hyemis, belli opera remiserat. Liu. Ne cessoit de faire guerre.
    \
        Opinionem remittere. Cic. Laisser une fantasie et opinion qu'on ha en sa teste.
    \
        Poenam remittere. Liu. Pardonner et remettre la peine.
    \
        Repudium remittere. Terent. Repudier.
    \
        Saporem maris remittere. Senec. Mitiger, Addoulcir, Amoindrir.
    \
        Remittant spiritus, comprimant animos suos, sedent arrogantiam. Cic. Qu'ils ne s'enfierissent point, Qu'ils rabbaissent leur coeur et courage.
    \
        Nullum remittis tempus, neque te respicis. Terent. Tu ne cesses jamais, Tu n'has point de cesse.
    \
        Aspera verba remittere alicui. Ouid. Luy pardonner les parolles injurieuses dont il a usé.
    \
        Vincula saeua remittere. Ouid. Relascher.
    \
        Voluntate remittere. Liu. Conceder voluntairement.
    \
        Vultum remittere. Ouid. Laisser sa gravité et severité, et monstrer face joyeuse.
    \
        Lege remissum. Ouid. Permis par la loy.

    Dictionarium latinogallicum > remitto

  • 4 remitto

    rĕ-mitto, mīsi, missum, 3, v. a. and n.
    I.
    Act., to let go back, send back, despatch back, drive back, cause to return (class. and very freq.; cf. reddo).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: Al. Redde mihi illam (filiam)... Non remissura es mihi illam?... non remittes? Me. Non remittam! Plaut. Cist. 2, 1, 29 sq.:

    a legione omnes remissi sunt domum Thebis,

    id. Ep. 2, 2, 22:

    aliquem domum,

    Caes. B. G. 1, 43 fin.; 4, 21; 7, 4 fin.; id. B. C. 3, 27 fin.:

    mulieres Romam,

    Cic. Att. 7, 23, 2:

    paucos in regnum,

    Caes. B. C. 2, 44:

    Fabium cum legione in sua hiberna,

    id. B. G. 5, 53:

    partem legionum in sua castra,

    id. B. C. 3, 97:

    ad parentes aliquem nuntium,

    Plaut. Capt. 2, 3, 15:

    aliquem ad aliquem,

    id. Cas. 2, 8, 1; Cic. Fam. 16, 5, 1; Caes. B. C. 1, 24; 26:

    obsides alicui,

    id. B. G. 3, 8 fin.; Lucil. ap. Lact. 5, 14:

    is argentum huc remisit,

    Plaut. As. 2, 2, 69:

    librum tibi remisi,

    Cic. Att. 9, 9, 2: pila intercepta, to cast or hurl back, Caes. B. G. 2, 27; so,

    tractum de corpore telum,

    Ov. M. 5, 95:

    epistulam ad aliquem,

    Plaut. Truc. 2, 4, 43:

    litteras Caesari,

    Caes. B. G. 5, 47; cf.:

    scripta ad eum mandata per eos,

    id. B. C. 1, 10:

    naves ad aliquem,

    id. B. G. 5, 23; so,

    naves,

    id. B. C. 1, 27:

    obsides,

    id. B. G. 3, 8; 3, 29:

    nonne vides etiam, quantā vi tigna trabesque Respuat umor aquae?.. Tam cupide sursum revomit magis atque remittit,

    drives back, Lucr. 2, 199; so,

    aquas longe (cautes),

    Sen. Hippol. 583:

    calces (equi),

    i. e. kick out behind, Nep. Eum. 5, 5.—
    b.
    To send forth from itself, give out, yield:

    ut melius muriā, quam testa marina remittit,

    gives forth, yields, Hor. S. 2, 8, 53:

    muriam,

    Col. 12, 9 init.:

    minimum seri,

    id. 12, 13:

    umorem (humus),

    id. 12, 15 init.:

    aeruginem (vasa aenea),

    id. 12, 20, 2:

    nec umenti sensit tellure remitti (nebulas),

    Ov. M. 1, 604:

    umorem ex se ipsa remittit,

    Verg. G. 2, 218:

    quod baca remisit olivae,

    Hor. S. 2, 4, 69:

    sanguinem e pulmone,

    Ov. P. 1, 3, 19.—
    2.
    In partic.
    a.
    To let go back, to loosen, slacken, relax any thing strained, bound, rigid, etc. (syn. relaxo;

    opp. intendo, adduco): in agro ambulanti ramulum adductum, ut remissus esset, in oculum suum recidisse,

    Cic. Div. 1, 54, 123; cf.:

    habenas vel adducere vel remittere,

    id. Lael. 13, 45:

    frena,

    Ov. M. 2, 191 (opp. retinere);

    6, 228: lora,

    id. ib. 2, 200; id. Am. 3, 2, 14; cf.:

    vela pennarum,

    Lucr. 6, 743:

    ira contractis, hilaritas remissis (superciliis) ostenditur,

    Quint. 11, 3, 79:

    quattuor remissis (digitis) magis quam tensis,

    id. 11, 3, 99:

    digitis,

    Ov. H. 19, 197:

    remissis,

    id. M. 4, 229: junctasque manus remisit;

    vinclis remissis, etc.,

    i. e. to loose, id. ib. 9, 314 sq.:

    digitum contrahens ac remittens,

    Plin. 11, 26, 32, § 94: bracchia, i. e. to let sink or fall down, Verg. G. 1, 202: remissas manus, sinking or failing, Vulg. Heb. 12, 12:

    frigore mella Cogit hiems eademque calor liquefacta remittit,

    dissolves again, melts, Verg. G. 4, 36; cf.:

    cum se purpureo vere remittit humus,

    opens again, thaws, Tib. 3, 5, 4:

    vere remissus ager,

    Ov. F. 4, 126. —
    b.
    To leave behind, produce:

    veluti tractata notam labemque remittunt Atramenta,

    Hor. Ep. 2, 1, 235.—
    c.
    Jurid. t. t.: remittere nuntium or repudium, to send a bill of divorce, to dissolve a marriage or betrothal; v. nuntius and repudium.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen., to send back, give back, return, restore, dismiss, remove, etc.:

    (specula) simulacra remittunt,

    Lucr. 4, 337 Lachm.:

    vocem late nemora alta remittunt,

    Verg. A. 12, 929; cf.:

    totidemque remisit Verba locus,

    Ov. M. 3, 500:

    chorda sonum... remittit acutum (with reddere),

    Hor. A. P. 349:

    vos me imperatoris nomine appellavistis: cujus si vos paenitet, vestrum vobis beneficium remitto, mihi meum restituite nomen,

    Caes. B. C. 2, 32 fin.:

    quin etiam ipsis (imperium) remittere,

    id. B. G. 7, 20: integram causam ad senatum remittit, refers, Tac. A. 3, 10:

    a quibus appellatum erit, si forte ad eosdem remittemur,

    Quint. 11, 1, 76; 12, 10, 21:

    veniam,

    to return, repay, Verg. A. 4, 436:

    quae nisi respuis ex animo longeque remittis,

    Lucr. 6, 68; cf.:

    opinionem animo,

    to dismiss, reject, cast off, Cic. Clu. 2, 6:

    si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto,

    resign it, id. Sull. 30, 84:

    utramque provinciam remitto, exercitum depono,

    id. Phil. 8, 8, 25:

    Galliam togatam,

    id. ib. 8, 9, 27.—
    2.
    In partic.
    a.
    (Acc. to I A. 2. a.) To slacken, relax, relieve, release, abate, remit (freq. and class.):

    omnes sonorum tum intendens tum remittens persequetur gradus,

    Cic. Or. 18, 59; cf.:

    (sonorum vis) tum remittit animos, tum contrahit,

    id. Leg. 2, 15, 38: quaero enim non quibus intendam rebus animum, sed quibus relaxem ac remittam, relieve, recreate, refresh, id. Fragm. ap. Non. 383, 23:

    ut requiescerem curamque animi remitterem,

    id. Verr. 2, 4, 61, § 137:

    animum per dies festos licentius,

    Liv. 27, 31; and in a like sense with se, Nep. Alcib. 1 fin.;

    and mid.: mirum est, ut opusculis animus intendatur remittaturque,

    Plin. Ep. 7, 9, 13:

    animos a contentione pugnae,

    Liv. 5, 41:

    animos a certamine,

    id. 9, 12:

    animos a religione,

    id. 5, 25; cf.:

    nihil apud milites remittitur a summo certamine,

    id. 6, 24, 10:

    superioris temporis contentionem,

    Caes. B. C. 2, 14 fin.; cf. Cic. Brut. 55, 202:

    diligentiam in perdiscendo ac memoriam,

    Caes. B. G. 6, 14; cf.:

    curam et diligentiam remittunt,

    id. B. C. 2, 13:

    summum illud suum studium remisit,

    Cic. Brut. 93, 320:

    ea studia remissa temporibus revocavi,

    id. Tusc. 1, 1, 1:

    belli opera,

    Liv. 30, 3:

    bellum,

    id. 30, 23:

    pugnam,

    Sall. J. 60, 3 al.:

    urguent tamen et nihil remittunt,

    Cic. Fin. 4, 28, 77: equites petere ut sibi laxaret aliquid laboris;

    quibus ille, ne nihil remissum dicatis, remitto, etc.,

    Liv. 9, 16:

    cottidie aliquid iracundiae remittebat,

    Cic. Phil. 8, 6, 19; cf. id. Att. 10, 4, 2:

    aliquid de suo,

    id. Rab. Post. 11, 31:

    horam de meis legitimis horis,

    id. Verr. 2, 1, 9, § 25:

    aliquid de severitate cogendi,

    id. Phil. 1, 5, 12; 13, 17, 36:

    nihil de saevitiā,

    Tac. A. 6, 25 al.; cf. Caes. B. C. 3, 17:

    ex eo, quod ipse potest in dicendo, aliquantum remittet,

    Cic. Div. in Caecil. 15, 48:

    aliquid ex pristinā virtute,

    Caes. B. C. 3, 28:

    aliquid ex curā verborum,

    Quint. 10, 7, 22; 7, 1, 22.—With ellipsis of aliquid, etc.:

    illum viris fortissimis remittere de summā non potuisse, te mulieri deterrimae recte remississe, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 35, § 82; Liv. 4, 43, 11:

    de voluntate nihil,

    Cic. Brut. 5, 17:

    nihil e solito luxu,

    Tac. H. 3, 55:

    nihil ex arrogantiā,

    id. Agr. 27 al. — Impers.:

    tum aequo animo remittendum de celeritate existumabat,

    Caes. B. G. 5, 49.—
    (β).
    With inf., to cease, leave off, omit to do any thing (rare;

    not in Cic. or Cæs.): si cogites, remittas jam me onerare injuriis,

    Ter. And. 5, 1, 8:

    neque remittit quid ubique hostis ageret explorare,

    Sall. J. 52, 5; cf.:

    quid bellicosus Cantaber cogitet, remittas Quaerere,

    Hor. C. 2, 11, 3.—
    (γ).
    With se, or mid., to relax, abate:

    ubi dolor et inflammatio se remiserunt,

    Cels. 4, 24 fin.; cf.:

    cum se furor ille remisit,

    Ov. H. 4, 51:

    quae (febres) certum habent circuitum et ex toto remittuntur,

    Cels. 3, 12; cf. under II.—
    (δ).
    Mid., to recreate one ' s self:

    eundem, cum scripsi, eundem etiam cum remittor, lego,

    Plin. Ep. 1, 16, 7; cf.:

    fas est et carmine remitti,

    id. ib. 7, 9, 9; cf.

    supra: animus remittatur,

    id. ib. 7, 9, 13.—
    (ε).
    To give free course to (opp. continere):

    animi appetitus, qui tum remitterentur, tum continerentur,

    Cic. N. D. 2, 12, 34.—
    b.
    With respect to a person, to free one from any thing; to give up, grant, forgive, yield, resign, concede, surrender, sacrifice a thing to any one (= concedere, condonare); with acc. of the offence:

    Tranioni remitte quaeso hanc noxiam causā meā,

    Plaut. Most. 5, 2, 47:

    injuriam,

    Sall. H. 3, 61, 2 Dietsch:

    quare tum cito senex ille remisit injuriam?

    Sen. Contr. 2, 11, 1:

    ut ex animo tibi volens omne delictum remittam,

    App. M. 3, p. 137, 29; so freq. in late Lat., to remit, forgive a sin or offence:

    peccata,

    Vulg. Matt. 9, 2:

    blasphemia,

    id. ib. 12, 31:

    cogitationem,

    id. Act. 8, 22. — Freq. with acc. of the penalty:

    multam,

    Cic. Phil. 11, 8, 18:

    poenam alicui,

    Liv. 40, 10, 9: ipso remittente Verginio ultimam poenam, id. 3, 59, 10; 8, 35, 1:

    omnia tibi ista concedam et remittam,

    Cic. Verr. 2, 5, 9, § 22; cf. id. Ac. 2, 33, 106; and:

    alicui remittere atque concedere, ut, etc.,

    id. Planc. 30, 73: meam animadversionem et suppli cium... remitto tibi et condono, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:

    quod natura remittit, Invida jura negant,

    Ov. M. 10, 330:

    si per populum Romanum stipendium remittatur,

    Caes. B. G. 1, 44:

    pecunias, quas erant in publicum Varroni cives Romani polliciti, remittit,

    id. B. C. 2, 21; cf. Liv. 42, 53: aedes (venditas) alicui, to give up, resign a purchase, Plaut. Most. 3, 2, 111:

    tempus vobis,

    Cic. Verr. 2, 1, 11, § 30:

    ut patria tantum nobis in nostrum privatum usum, quantum ipsi superesse posset, remitteret,

    id. Rep. 1, 4, 8:

    navem imperare debuisti ex foedere: remisisti in triennium: militem nullum umquam poposcisti per tot annos,

    id. Verr. 2, 4, 9, § 21:

    tibi remittunt omnes istam voluptatem et eā se carere patiuntur,

    resign that pleasure to you, id. de Or. 1, 58, 246:

    ut memoriam simultatium patriae remitteret,

    sacrifice to his country, Liv. 9, 38; cf.:

    privata odia publicis utilitatibus remittere,

    Tac. A. 1, 10:

    ut sibi poenam magistri equitum remitteret (dictator),

    that he would remit for their sake, Liv. 8, 35:

    dictator consulibus in senatu magnifice conlaudatis et suarum quoque rerum illis remisso honore, dictaturā se abdicavit,

    having been resigned in their favor, id. 7, 11:

    jus ipsi remittent,

    will abandon their claim, id. 6, 18, 7.— Absol.:

    remittentibus tribunis plebis comitia per interregem sunt habita,

    withdrawing their opposition, Liv. 6, 36, 3:

    de tributo remiserunt,

    id. 5, 12, 13; cf. Tac. A. 1, 8:

    si hoc ipsi remitti vellent, remitterent ipsi de maritumis custodiis,

    Caes. B. C. 3, 17.—
    (β).
    Poet., with inf., to allow, permit:

    sed mora damnosa est nec res dubitare remittit,

    Ov. M. 11, 376; cf.:

    (Fides) occulte saevire vetat, prodesse remittit,

    Claud. Laud. Stil. 2, 37. —
    II.
    Neutr., to decrease, abate (very rare, but class.):

    si forte ventus remisisset,

    Caes. B. C. 3, 26:

    imbres,

    Liv. 40, 33, 4:

    pestilentia,

    id. 2, 34, 6:

    cum remiserant dolores pedum,

    Cic. Brut. 34, 130; cf.:

    si remittent quippiam Philumenae dolores,

    Ter. Hec. 3, 2, 14:

    tumor remittens,

    Cels. 7, 18:

    vapor calidus primo non remittit propter levitatem,

    does not sink, Vitr. 8, 2.— Hence, rĕmissus, a, um, P. a. (acc. to I. A. 2. a.), slack, loose, relaxed, languid (opp. contentus, contendere):

    membra,

    Lucr. 5, 852.
    A.
    Lit.:

    ut onera contentis corporibus facilius feruntur, remissis opprimunt,

    Cic. Tusc. 2, 23, 54; cf.:

    vox, ut nervi, quo remissior, hoc gravior et plenior,

    Quint. 11, 3, 42:

    ridens Venus et remisso Filius arcu,

    Hor. C. 3, 27, 67:

    ammoniacum,

    i. e. liquid, Pall. 1, 41, 2; cf.

    adeps,

    Veg. 1, 11, 4. —
    B.
    Trop., relaxed, not rigid, strict, or hard, both in a good and bad sense.
    1.
    Mild, gentle, soft, indulgent, cheerful, good-humored, gay, etc. (syn.:

    lenis, mitis, dulcis): remissior ventus,

    Caes. B. C. 3, 26:

    remissiora frigora,

    id. B. G. 5, 12 fin.:

    cantūs remissiores,

    Cic. de Or. 1, 60, 254; cf.:

    tum intentis tum remissis modis,

    Quint. 11, 3, 17:

    si me non improbissime Dolabella tractasset, dubitassem fortasse, utrum remissior essem, an summo jure contenderem,

    Cic. Att. 16, 15, 1:

    in eo sermone non remissi sumus,

    id. Fin. 3, 1, 2:

    remissus et subridens,

    Tac. Or. 11 init.:

    nisi magistratus valde lenes et remissi sint,

    Cic. Rep. 1, 43, 66:

    in ulciscendo remissior,

    id. Red. ad Quir. 7, 23:

    animus (with lenis),

    id. de Or. 2, 46, 193; cf.:

    remississimo ad otium et ad omnem comitatem animo,

    i. e. most prone, Suet. Aug. 98:

    remissus et mitis,

    Plin. Ep. 3, 14, 5:

    cum tristibus severe, cum remissis jucunde vivere,

    Cic. Cael. 6, 13; cf. Suet. Galb. 14; id. Claud. 21:

    decorus est sermo senis quietus et remissus,

    Cic. Sen. 9, 28:

    remissius genus dicendi,

    id. Sest. 54, 115:

    amicitia remissior esse debet et liberior et dulcior,

    id. Lael. 18, 66; cf.

    affectus,

    Quint. 10, 1, 73:

    egressiones dulces et remissae,

    id. 11, 3, 164: joci, gay, merry (opp. curae graves), Ov. M. 3, 319; cf.:

    remissiores hilarioresque sermones,

    Suet. Tib. 21:

    opus,

    Ov. Tr. 2, 547. —
    2.
    Slack, negligent, remiss (syn. languidus):

    esse remisso ac languido animo,

    Caes. B. C. 1, 21; cf.:

    nostris languentibus atque animo remissis,

    id. ib. 2, 14: dolus Numidarum [p. 1563] nihil languidi neque remissi patiebatur, i. e. no negligence, Sall. J. 53, 6; 88, 2:

    in labore,

    Nep. Iphic. 3, 1:

    oderunt agilem gnavumque remissi,

    Hor. Ep. 1, 18, 90:

    remissior in petendo,

    Cic. Mur. 26, 52:

    vita remissior,

    Suet. Tib. 52.—
    b.
    Lower, cheaper:

    remissior aliquanto ejus fuit aestimatio quam annona,

    below the market price, Cic. Verr. 2, 3, 92, § 214. — Hence, adv.: rĕ-missē (acc. to B. 1.), gently, mildly (with leniter, urbane;

    opp. severe, graviter, vehementer, etc.),

    Cic. de Or. 3, 26, 102; id. Cael. 14, 33; Col. 1, 8, 10; Quint. 10, 2, 23; 12, 10, 71; Suet. Claud. 30.— Comp., Cic. de Or. 1, 60, 255; id. Verr. 2, 4, 34, § 76; Quint. 9, 2, 91.— Sup. is not found.

    Lewis & Short latin dictionary > remitto

  • 5 declino

    dē-clīno, āvi, ātum, āre (vgl. acclino), abneigen = von der geraden Bahn abbiegen, ablenken, abwenden, u. m. bes. Beziehung auf das wohin? hinneigen, hinlenken, hinwenden, I) im allg.: 1) eig.: a) v. tr.: non statim decl. undam, sed etc. (v. einem Flusse), Curt.: laqueis exceptos decl. ictus (des Sturmbocks), Liv.: pedamenta declinata (schief stehende) corrigere, Col.: decl. atomum, Cic. de fat. 46. – m. Advv., m. de od. ab od. ex u. Abl., m. in od. extra u. Akk., si quo ego inde agmen declinare voluissem, Liv.: si quā declinarent qui agebant ictum, Liv.: decl. se a terris, Poët. b. Suet.: sese rectā regione viai, Lucr.: non prius ex illo flagrantia lumina, Catull.: u. so non se ab illo, keinen Blick von ihm wenden, Ov.: nares in alteram partem declinantur, Cels.: decl. paulum se extra viam, Plaut. – poet., nec dulci declinat lumina somno, neigt dem s. Schl. zu, Verg. Aen. 4, 185. – b) v. intr. = abbiegen, ausbiegen, abweichen, ausweichen, se, etiamsi in acie occurrerit, declinaturum, Liv.: Cumanae cohortes, arte adversus vim usae, declinavere paululum, zogen sich ein wenig seitwärts, Liv. – m. de od. ab u. Abl. od. m. bl. Abl., m. ad u. Akk., decl. de via (bes. im Bilde = vom Wege der Pflicht, des Rechts), Cic. u. Gell.: paulum ad dexteram de via, Cic.: a Capua, Cic.: a recto itinere (im Bilde von der Rede), Quint.: rectā viā (im Bilde Quint.: Manlium iussit obliquo monte ad se declinare, Liv. – v. Lebl., vetus via regia nusquam ad mare declinans, Liv. – bes. v. Atomen, abweichen von der geraden, senkrechten Linie (Ggstz. e regione moveri), declinare dixit atomum perpaulum, Cic.: ut, cum duo individua per inanitatem ferantur, alterum e regione moveatur, alterum declinet, Cic.: atomi errantes et de via declinantes, Cic. – v. Tage, sich neigen, die iam in vesperum declinante (Ggstz. die incipiente), Col. – 2) übtr.: a) v. tr.: α) übh.: decl. suspicionem quaerentium, die Suchenden von d. Spur ablenken, Petron.: aetate iam declinatā, im hohen Alter, Quint.: milites stupentis animi et naturali habitu declinati, von stumpfsinniger u. wankender Gemütsart, Gell. – m. ab u. Abl., m. in u. Akk., ut declinet a proposito deflectatque sententiam, führe u. lenke ab, Cic.: neque (mulierem) declinatam quidquam ab aliarum ingenio ullam reperias, die von der Denkungsart der andern abweicht, Ter. – rumoribus advorsa in pravitatem, secunda in casum, fortunam in temeritatem decl., zuschieben, zuschreiben, beimessen, Sall. hist. fr. 2, 30 (36): u. so adversa in inscitiam Paeti declinans, Tac. ann. 15, 26 extr. – β) als gramm. t. t., einen Redeteil abändern, beugen, in der ältern Gramm. von jeder Art Abänderung (Deklination, Konjugation, Komparation, Derivation), Varro LL. u. Quint.: in casus declinari, dekliniert werden, Varro LL.: verba declinata - (Ggstz. primigenita, Stammverba), Varro LL. – in der spät. Gramm. bl. von der Deklination, Charis., Donat. u.a. – γ) als rhet. t. t., hoc oratio recta, illud figurā declinata commendat, dieses empfiehlt sich durch einfache (schlichte) Redeweise, jenes durch künstlich figürliche, Quint. 10, 5, 8. – b) v. intr., m. de od. ab u. Abl., m. Advv. od. m. in od. ad u. Akk., α) übh.: de statu suo, Cic.: a religione officii, Cic.: a malis, den Übeln ausweichen (Ggstz. appetere bona), Cic.: a parvis delictis diligentius, Cic. – decl. in peius, zum Schlechtern sich hinneigen (herabsinken), Quint.: in asperam Pholoën, Hor.: cum transitu Hannibalis, quantum in Italiam declinaverat belli, tantum levatae Hispaniae viderentur, Liv.: gemma paulum declinans a topazio in aurum, Plin.: coacti ab auctoribus iniuriae ad vindices futuros declinant, Liv.: plerique desperatā facultate agendi ad discendum ius declinaverunt, Quint. – absol., paulatim declinat amor, neigt sich die L. hin (zum Bruder), Ov.: magnā rerum permutatione impendente declinasse me paulum, sei ich ein wenig ausgewichen, Cic. – m. in u. Abl., si qua in parte lubricum adulescentiae nostrae declinat (abirrt, sich verirrt), revocas, Tac. ann. 14, 56. – β) v. Redner, Geschichtschreiber usw., von der Rede, vom Thema usw., abweichen, abschweifen, aliquantum a proposito, Cic.: plus iusto ab rerum ordine, Cic.: at ego huc declinabam, nec invitus, Cic.: ut eo revocetur unde huc declinavit oratio, Cic.: in hoc genus plerique cum declinavissent, ab eo, unde profecti sunt, aberrarunt, Cornif. rhet. – γ) als mediz. t. t., eine andere (bes. bessere) Wendung nehmen, abnehmen, nachlassen, ubi ea (inflammatio) declinavit, Cels.: declinante morbo, Plin.: declinantibus doloribus, Th. Prisc.

    II) prägn., abbiegend, ausweichend etw. meiden, vermeiden ( zu meiden od. zu vermeiden suchen), einer Sache aus dem Wege gehen, etw. abweisen, sich von etw. lossagen, 1) eig.: urbem unam mihi amoenissimam, Cic.: victorem hostium exercitum, Iustin.: non satis recte impetum ( als t. t. der Fechterspr.), Cic.: so auch im Bilde, invidiae impetum, Iustin.: iudicii laqueos, Cic. – 2) übtr.: aliquid (Ggstz. persequi), Cic.: periculum, Iustin.: fatorum pericula, Iustin.: vitia, Cic.: scelus, Iustin.: ea, quae nocitura videantur, Cic.: minas Clodii contentionesque nulla cum molestia (Ggstz. subire summa cum dignitate), Cic.: impudicitiam uxoris, Tac.: ea maxime declinans, quorum recens flagrabat invidia, Tac. – m. Abl. wodurch? societate culpae invidiam, Tac.

    lateinisch-deutsches > declino

  • 6 declino

    dē-clīno, āvi, ātum, āre (vgl. acclino), abneigen = von der geraden Bahn abbiegen, ablenken, abwenden, u. m. bes. Beziehung auf das wohin? hinneigen, hinlenken, hinwenden, I) im allg.: 1) eig.: a) v. tr.: non statim decl. undam, sed etc. (v. einem Flusse), Curt.: laqueis exceptos decl. ictus (des Sturmbocks), Liv.: pedamenta declinata (schief stehende) corrigere, Col.: decl. atomum, Cic. de fat. 46. – m. Advv., m. de od. ab od. ex u. Abl., m. in od. extra u. Akk., si quo ego inde agmen declinare voluissem, Liv.: si quā declinarent qui agebant ictum, Liv.: decl. se a terris, Poët. b. Suet.: sese rectā regione viai, Lucr.: non prius ex illo flagrantia lumina, Catull.: u. so non se ab illo, keinen Blick von ihm wenden, Ov.: nares in alteram partem declinantur, Cels.: decl. paulum se extra viam, Plaut. – poet., nec dulci declinat lumina somno, neigt dem s. Schl. zu, Verg. Aen. 4, 185. – b) v. intr. = abbiegen, ausbiegen, abweichen, ausweichen, se, etiamsi in acie occurrerit, declinaturum, Liv.: Cumanae cohortes, arte adversus vim usae, declinavere paululum, zogen sich ein wenig seitwärts, Liv. – m. de od. ab u. Abl. od. m. bl. Abl., m. ad u. Akk., decl. de via (bes. im Bilde = vom Wege der Pflicht, des Rechts), Cic. u. Gell.: paulum ad dexteram de via, Cic.: a Capua, Cic.: a recto itinere (im Bilde von der Rede), Quint.: rectā viā (im Bilde), Quint.: Manlium
    ————
    iussit obliquo monte ad se declinare, Liv. – v. Lebl., vetus via regia nusquam ad mare declinans, Liv. – bes. v. Atomen, abweichen von der geraden, senkrechten Linie (Ggstz. e regione moveri), declinare dixit atomum perpaulum, Cic.: ut, cum duo individua per inanitatem ferantur, alterum e regione moveatur, alterum declinet, Cic.: atomi errantes et de via declinantes, Cic. – v. Tage, sich neigen, die iam in vesperum declinante (Ggstz. die incipiente), Col. – 2) übtr.: a) v. tr.: α) übh.: decl. suspicionem quaerentium, die Suchenden von d. Spur ablenken, Petron.: aetate iam declinatā, im hohen Alter, Quint.: milites stupentis animi et naturali habitu declinati, von stumpfsinniger u. wankender Gemütsart, Gell. – m. ab u. Abl., m. in u. Akk., ut declinet a proposito deflectatque sententiam, führe u. lenke ab, Cic.: neque (mulierem) declinatam quidquam ab aliarum ingenio ullam reperias, die von der Denkungsart der andern abweicht, Ter. – rumoribus advorsa in pravitatem, secunda in casum, fortunam in temeritatem decl., zuschieben, zuschreiben, beimessen, Sall. hist. fr. 2, 30 (36): u. so adversa in inscitiam Paeti declinans, Tac. ann. 15, 26 extr. – β) als gramm. t. t., einen Redeteil abändern, beugen, in der ältern Gramm. von jeder Art Abänderung (Deklination, Konjugation, Komparation, Derivation), Varro LL. u. Quint.: in casus declinari, dekliniert werden, Varro LL.: verba declinata -
    ————
    (Ggstz. primigenita, Stammverba), Varro LL. – in der spät. Gramm. bl. von der Deklination, Charis., Donat. u.a. – γ) als rhet. t. t., hoc oratio recta, illud figurā declinata commendat, dieses empfiehlt sich durch einfache (schlichte) Redeweise, jenes durch künstlich figürliche, Quint. 10, 5, 8. – b) v. intr., m. de od. ab u. Abl., m. Advv. od. m. in od. ad u. Akk., α) übh.: de statu suo, Cic.: a religione officii, Cic.: a malis, den Übeln ausweichen (Ggstz. appetere bona), Cic.: a parvis delictis diligentius, Cic. – decl. in peius, zum Schlechtern sich hinneigen (herabsinken), Quint.: in asperam Pholoën, Hor.: cum transitu Hannibalis, quantum in Italiam declinaverat belli, tantum levatae Hispaniae viderentur, Liv.: gemma paulum declinans a topazio in aurum, Plin.: coacti ab auctoribus iniuriae ad vindices futuros declinant, Liv.: plerique desperatā facultate agendi ad discendum ius declinaverunt, Quint. – absol., paulatim declinat amor, neigt sich die L. hin (zum Bruder), Ov.: magnā rerum permutatione impendente declinasse me paulum, sei ich ein wenig ausgewichen, Cic. – m. in u. Abl., si qua in parte lubricum adulescentiae nostrae declinat (abirrt, sich verirrt), revocas, Tac. ann. 14, 56. – β) v. Redner, Geschichtschreiber usw., von der Rede, vom Thema usw., abweichen, abschweifen, aliquantum a proposito, Cic.: plus iusto ab rerum ordine, Cic.: at ego huc declinabam, nec invitus, Cic.: ut
    ————
    eo revocetur unde huc declinavit oratio, Cic.: in hoc genus plerique cum declinavissent, ab eo, unde profecti sunt, aberrarunt, Cornif. rhet. – γ) als mediz. t. t., eine andere (bes. bessere) Wendung nehmen, abnehmen, nachlassen, ubi ea (inflammatio) declinavit, Cels.: declinante morbo, Plin.: declinantibus doloribus, Th. Prisc.
    II) prägn., abbiegend, ausweichend etw. meiden, vermeiden ( zu meiden od. zu vermeiden suchen), einer Sache aus dem Wege gehen, etw. abweisen, sich von etw. lossagen, 1) eig.: urbem unam mihi amoenissimam, Cic.: victorem hostium exercitum, Iustin.: non satis recte impetum ( als t. t. der Fechterspr.), Cic.: so auch im Bilde, invidiae impetum, Iustin.: iudicii laqueos, Cic. – 2) übtr.: aliquid (Ggstz. persequi), Cic.: periculum, Iustin.: fatorum pericula, Iustin.: vitia, Cic.: scelus, Iustin.: ea, quae nocitura videantur, Cic.: minas Clodii contentionesque nulla cum molestia (Ggstz. subire summa cum dignitate), Cic.: impudicitiam uxoris, Tac.: ea maxime declinans, quorum recens flagrabat invidia, Tac. – m. Abl. wodurch? societate culpae invidiam, Tac.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > declino

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»